Espiye

Doğu Karadeniz bölümünde yer alan Espiye'nin toplam yüz ölçümü 230 km2 dir. İlçe Giresun iline 33 km., Trabzon iline ise 101 km. uzaklıktadır. Doğuda Tirebolu ve Güce, batıda Keşap, güneyde Yağlıdere, kuzeyde Karadeniz ile çevrilidir.

İlçe genellikle dağlık olup, dağlar kıyıya paralel olarak uzanmıştır. Arazi genel olarak derin vadiler ile yarılmış, çok engebeli bir yapı arz etmektedir.Yüksek kesimlerden Karaovacık vadisinde önemli düzlükler yer alır.

Bitki örtüsü olarak 600 m. yüksekliğe kadar fındık, kızılağaç, kavak, kayın, karaağaç, kestane, kiraz, gürgen ve ceviz ağaçları bulunur. Eğrelti otu (Aşk Merdiveni), ısırgan, yonca, asma, orman gülü ve benzeri bitki türleri de yaygındır.

İlçede ekilip dikilebilir alanların çoğunda fındık, bir kısmında çay yetiştirilmektedir. Diğer kısımların çoğunluğu orman ve  çayır ve mera alanı bulunur.

İlçede yazlar sıcak, kışlar ılık geçmektedir. Ortalama sıcaklık 15 derece olup, en sıcak ay Ağustos, en soğuk ay Şubat ayıdır. İlçe her mevsim yeteri kadar yağış almaktadır.

İlçenin 8 mahallesi ve 29 köyü bulunmaktadır. 1997'yılı nüfus sayımı sonucuna göre toplam nüfusu 28.595 olup ilçe merkezinin nüfusu ise 12.246 dir. İlçeden bulunan köylerden ilçe merkezine ve diğer şehirlere çok fazla göç yaşanmış olup, halen devam etmektedir. Bu göç olayından dolayı ilçenin nüfusu sürekli azalmakta.

İlçenin dışarı ile bağlantıları kara yolu ile olup, Giresun'a 33, Tirebolu'ya 11 uzunluğundaki 010 nolu Devlet karayolu ulaşımda kullanılmaktadır. İlçe Karadeniz kıyısında olmasına rağmen iskele ve liman olmaması dolaysı ile deniz yolu kullanılmamaktadır. İlçenin tüm köylerinde yol olup bu yolların çoğu sıtabilizedir. Son yıllarda betonlaşma çalışmaları sürdürülmektedir.

Ekonomik yapı çoğunlukla fındık tarımına, hayvancılığa, balıkçılık, arıcılık ve ormancılığa dayanır. Fındığın yanı sıra, mısır,sebze, meyve ve çay tarımı da yapılmaktadır.

Deniz balıkçılığı yanında son yıllarda alabalık yetiştiriciliği de büyük gelişme göstermiştir. Ayrıca arıcılık son yıllarda önemli bir gelişme göstermiş.

Doğa turizmi yönünden büyük bir potansiyele sahip olan ilçede güzel kumsal sahiller bulunmasına rağmen, İlçede Turizm çok gelişmemiş olup ekonomiye bir katkısı yoktur. Daha çok iç turizm hakimdir. Yayla turizmi geliştirmek için yayla şenlikleri düzenlenmektedir.

İlçenin önemli tarihi eserleri arasında, Andoz kalesi tarihi yapılardan en göze çarpanıdır.

İlçede yaylacılık çok gelişmiştir. Eskiden bölge halkı hayvan otlatmak için yaylaya göç etmekte iken son yıllarda, Temiz dağ havası alarak dinlenmek ve çeşitli yayla şenliklerine katılarak eğlenmek için yaylaya çıkmaktadır.

Önceden yaylaya yürüyerek gidilirken; ulaşımın sağlanması ile otomobiller ile bu yaylalara üç-dört saatte gidilip gelinmektedir.  Karaovacık, Yaşmaklı Ağaçbaşı... yaylalarında Haziran, Temmuz aylarında çeşitli şenlikler düzenlenmektedir.

İlçe Örf ve Adet bakımından Giresun iline benzerlik göstermekte olup, Geleneksel giysiler halk tarafından özel günlerde giyilmekte. Eski geleneklere göre yaylacılık ve yayla şenlikleri sürdürülmektedir. 

Keşan ve Peştamal yöre kadınlarının geleneksel giysileri arasındadır.

Espiye ve yöresinde il çevresinde olduğu gibi iğne oyası, örme, semercilik, ağaç oymacılığı, el kilim ve halıcılığı, hartama ve tabanca süslemeleri önemli el sanatları arasındadır.